خروجی های کارخانه ها

نوع رقم و تجهیزات تبدیل عامل مهم و تعیین کننده بازده بالقوه راندمان تبـدیل و بـرنج سالم هستند. جدول 12-3 وتـصویر 12-35 ، نـشان دهنـده برخـی از خروجـی هـای معمـول (راندمان تبدیل و عملکرد برنج سالم بر اساس وزن شلتوک اولیه) در سیـستم هـای مختلـف تبدیل است.

جدول 12 – 3 خروجی های کارخانه های برنج کوبی ( IRRI )

سیستم تبدیل	راندمان تبدیل ( درصد )	عملکرد برنج سالم ( درصد )
یک مرحله ای ( انگلبرگ )	50 – 55	15 – 30
دو مرحله ای ( یک پارچه )	>60	40 – 50
چند مرحله ای ( مدرن )	65 – 70	45 – 55

عوامل موثر بر ضایعات شالیکوبی

هر ساله مقادیر زیادی از برنج تولیدی شالیکارن در مرحله تبدیل در کارخانه های شالیکوبی شکسته می شود و خسارت سنگینی بر کشاورزان وارد می شود. سهم عمده ای از ضایعات (خرده برنج) ناشی از کاربرد ماشینهای نامناسب تبدیل شلتوک به برنج سفید می باشد. به منظور بررسی و مقایسه مقدار ضایعات تبدیل برنج در دو روش متداول در مناطق مختلف استان گیلان 1. پوست کن غلتک لاستیکی + سفید کن تیغه ای (روش اول) و پوست کن تیغه ای +سفیدکن نوع تیغه ای (روش دوم)، از هر یک از دو روش تعدادی نمونه از خروجی ماشین پوست کن و سفید کن جمع آوری شد و درصد خرده برنج قهوه ای و سفید مورد اندازه گیری قرار گرفت. در این تحقیق سه رقم هاشمی، بینام و خزر در هر یک از دو روش بررسی شدند. نتایج نشان داد. بین میانگین های درصد خرده برنج قهوه ای و سفید در دو روش تبدیل مذکور اختلاف معنی داری در سطح 1% وجود دارد. میانگین مقدار خرده برنج قهو ه ای در دو روش اول و دوم به ترتیب 7.06% و 10.05% می باشد. مقایسه بین میانگین ها نشان داد که مقدار خرده برنج سفید در روش اول 19.41% و در روش دوم 22.60% می باشد. صرف نظر از روش تبدیل، اختلاف معنی داری بین درصد خرد ارقام مختلف وجود دارد و رقم علی کاظمی با میانگین 25.92% بیشترین مقدار خرده برنج سفید را دارا بوده. مقایسه بین میانگین های مربوط به درصد خرده برنج سفید ارقام هاشمی و بینام در دو روش تبدیل اختلاف معنی دار نشان نداد.

برنج سوچلا

عوامل مربوط به کیفیت برنج

در فرایند تبدیل شلتوک به برنج سفید درصدی از دانه شکسته (خرد) می شوند. مقدار شکست دانه به عوامل متعددی بستگی دارند این عوامل بطور کلی به عوامل قبل و حین تبدیل میشود

soochella.ir

1. رقم و خصوصیات دانه

ارقام مختلف در مقابل تنش های اعمال شده در شالیکوبی مقاومت متفاوتی دارند این تفاوت هم به مسائل ژنتیکی و هم خصوصیات ظاهری دانه ها بستگی دارد. دانه های گچی در مقایسه با دانه های غیر گچی مقاومت کمتری در مقابل تنش های مکانیکی از خود نشان میدهند و در نتیجه زودتر شکسته میشوند.

2. اثرات محیطی

دانه برنج در دوره رسیدن، آب و مواد غذایی را تحت شرایط طبیعی محیط رشد خود دریافت می کند در مرحله پایانی رسیدن دانه معمولا آب مزارع را قطع می کنند و شیره داخل دانه شروع به سفت شدن کند در این مرحله دانه نسبت به آنچه از ساقه و ریشه دریافت میکند، رطوبت بیشتری را به هوا انتقال میدهد و به این ترتیب رطوبت دانه به تدریج کاهش می یابد در این مرحله عواملی محیطی باعث ترک در دانه های برنج می شود.

پیشنهادات

بهینه سازی خشک کن های بستر خوابیده متداول
پیش بوجارکردن شلتوک قبل از عملیات خشک کردن
در صورت امکان، اعمال خشک کردن چند مرحله ای بجای خشک کردن یک مرحله ای
رعایت موارد ذکر شده در بخش خشک کردن آفتـابی و خـشک کـردن شـلتوک بـا استفاده از خشک کن های وعده ای بستر ثابت
جایگزین کردن پوست کن های غلطک لاستیکی بجـای پوسـت کـن هـای تیغـه ای در سیستم های متداول
نوسازی کارخانه های شالی کوبی با جایگزینی سیستم تبدیل سایشی بـه جـای انـواع متداول
جداسازی تدریجی سبوس برنج از برنج قهوه ای با استفاده از چند سفیدکن سایشی بصورت سری و در نهایت با استفاده از پولیشر

خروجی های کارخانه های برنجکوبی