مناطق انتشار شپشه دندانه دار برنج

شپشه دندانه دار برنج بـه معنـی واقعـی کلمـه همـه جـایی (Cosmopolite). ایـن آفـت یکـی از مهم ترین آفات انباری می باشد.حشره گسترش جهانی داشته و در تمام طول سال در انبارها،  سیلوها، مغازه ها و منازل روی محصولات انباری مختلف از جمله برنج دیده مـی شـود. ایـن حشره به Sawtoothted Grain Beetle معروف هستند.

شکل شناسی

الف  حشره بالغ

حشره کامل شپشه دندانه دار برنج سوسک کوچکی به طول 2.5 تا 3.5 میلیمتر تا بدنی کشیده است، بهتـرین عامل شناسایی پیش گرده حشره است که بیـضی شـکل و در دو طـرف مجهـز بـه 6 دندانـه نوک تیز می باشد که دندانه اولی در شتر از بقیه است، روی سطح پشتی پیش گرده سه خط طولی برآمده وجود دارد. سطح بالپوش ها از شیارهای موازی مشخص آراسـته شـده اسـت. ران پای عقبی در نرها دارای یک خار درشت نوک تیز اسـت، مـاده هـا فاقـد آن مـی باشـند.

ب- تخم

تخم ها به طـور انفـرادی و یـا در دسـته هـای کوچـک، در میـان مـواد غـذایی گذاشـته می شود.

ج- لارو

لارو حشره دراز و کشیده اسـت و در پـشت هـر یـک از حلقـه هـای بـدن دو لکـه تیـره متقارن وجود دارد. هنگام خروج از تخم سفید رنگ ولی بتدریج برنگ قرمز مایـل بـه زرد در می آید.

د- شفیره

رنگ آن سفید و چشم ها تیره می باشـد.کنـاره هـای جـانبی قفـس سـینه و شـکم دارای 6 دندانه مشخص است و حلقه انتهایی مجهز به یک جفت پیوست انتهـایی (Urogomphe) می باشد.

soochella.ir تعریف شپشک برنج

خسارت و علائم آن

حشره کامل Oryzaephilus surinamensis از مواد مختلف گوشتی و فرآورده های گیاهی تغذیه می کند ولی خـسارت چندانی ندارد. لاروها برعکس حشره کامل برای تغذیه بـسیار حـریص هـستند و زیـان هـای سنگینی وارد می کنند، آفت در اغلـب محـصولات انبـاری دیـده مـی شـود از جملـه بـرنج، گندم، ذرت، جو، آرد، سبوس، ماکارونی، میوه های خشک و  این افت نـه تنهـا بـا تغذیـه ایجاد خسارت میکند بلکـه محـیط را نیـز بـا مـدفوع خود آلـوده کـرده و از مرغوبیـت آن بشدت می کاهد. حشرات کامل علاوه بر رژیم گوشـت خـواری از مـواد گیـاهی نیـز تغذیـه می کند ولی این راه خسارت قابل توجه نیست.

زیست شناسی

طول عمر حشرات کامل Oryzaephilus surinamensis طولانی است و بین 6 ماه تـا 3سـال بـرای حـشرات مـاده و نـر گزارش شده است. تعداد تخم های گذاشته شده به وسیله یـک حـشره مـاده بـسیار متفـاوت است و از 45 تا 285 عدد تغییر می کند. تخمها در دمای 27تا30 درجه سانتی گراد 4تـا5روز باز می شوند. طول دوره شفیره گی 1تا4 هفته ب طول می انجامـد. طـول دوره رشـدی ایـن آفت از تخم تا حشره کامل در شرایط مساعد حدود 28 روز اسـت و 3 تـا 4 نـسل در سـال ایجاد می کند. در مناطق گرمسیر تعداد نسل سالیانه آن به 6 تا 8 نسل نیز می رسد.

مدیریت شپشک برنج

• برای ضدعفونی انبارهای خالی قبل از انبارداری میتوان از ترکیبات فسفره نظیر اکتلیک به میزان 2-1 گرم ماده مؤثره برای هر متر مربع به صورت محلولپاشی استفاده کرد.
•   برای محموله آلوده یا محـصولات داخـل انبـار مـیتـوان از قـرصهـای حـاوی فـسفات آلومنیوم (فستوکسین) و منیزیوم به میزان 6-5 قرص به ازاء هر تن محصول و یا 2-1 قـرص به ازاء هر متر مکعب فضای انبار استفاده کرد.

تعریف شپشک برنج

این مطلب شاخه ای از حشرات برنج است.