بیماری نوار قرمز برنج

Red Stripe in Rice

بیماری نوار قرمز بیماری است که در سالهای اخیر در نواحی گرمسیر آسـیا در منـاطق تولید برنج شدت گرفته است. این بیماری در ویتنام به عنوان بیمـاری بـرگ زرد ( yellow leaf disease ) ، سندروم برگ زرد (yellow leaf syndrome) و سندروم زردی بـرگ (leaf yellowing syndrome)، در اندونزی به عنـوان بلایـت باکتریـایی بـرگ پرتقـالی (bacterial orange leaf blight) شناخته میشود. اولین گزارش بیماری از اندونزی در سال 1987 بـود ایـن بیمـاری سـپس از کـامبوج، لائـوس، مـالزی، فیلیپـین، تایلنـد و ویتنـام گزارش شد. این بیماری در کشورهای ذکر شده به صورت پراکنده به وقـوع پیوسـت ولـی در ویتنام در دلتای مکونگ تبدیل به مشکل جدی شد.

علائم بیماری

عامل مشخصی برای بیماری ذکر نگردیده است. نتایج مطالعـات بیـانگر ایـن اسـت کـه نوار قرمز برنج توسط عوامل بیمارگر یا زنده ایجاد میگردد و مـیتوانـد از گیـاه آلـوده بـه سالم انتقال یابد. قارچها و باکتریها از عوامل ایجاد کننده این بیماری محـسوب مـیشـوند. از بـین عوامـل ایجــاد کننـده بیمــاری مـیتــوان بـه قــارچ Curvularia lunata، بــاکتری Acidovorax avenae subsp. avenae و گونه های Microbacterium اشاره کرد.

برنج سوچلا

زمان بروز بیماری

مرحله حساس گیاه به بیماری مرحله گلدهی تـا پـر شـدن دانـه بـرنج بـه عامـل بیمـاری حساس ذکر شده است. علایم بیماری زمانی ظاهر مـیشـود کـه گیـاه وارد مرحلـه زایـشی میشود و تشکیل خوشه آغاز میگردد. بیماری نوار قرمز در مراحل و بخـشهـای مختلـف برنج ظاهر میشود (تصویر .(16-9 علایم بیماری روی نشا شدیدتر از گیاهان بـالغ اسـت و گاهی اوقات روی بذر تغییر رنگ یافتـه مـشاهده مـیشـود. رگـه هـا و نوارهـا روی غـلاف توسعه می یابد و گاهی اوقات منجر به توسعه پوسیدگی قرمز میشود. در ابتـدا زخـمهـا بـه صورت لکه های سرسنجاقی است که اغلب زرد سبز تا پرتقالی روشن در پایه بـرگ پـرچم است. در نهایت برگها دچار بلایت میشوند. زخمها روی غلاف توسعه مـی یابنـد. علایـم از مرحله گلدهی تا پر شدن دانه ظاهر میشوند. فاکتورهای مـؤثر در توسـعه بیمـاری دمـا و رطوبت نسبی بالا، رطوبت بالای سطح خاک، نیتروژن بالا ذکر شده است.

برای مدیریت بیماری نوار قرمز برنج روش های زیر توصیه شده است :

• کاربرد قارچکشهای بنزیمیدازول از قبیل بنومیل، کاربندازیم و تیوفانات متیل
• کاربرد میزان مناسب بذر و افزایش فاصله کشت
• کاربرد بهینه کود نیتروژنه
• زهکشی متناوب در دوره ظهور خوشه
• استفاده از ارقام مقاوم به Red Stripe in Rice